Hãy biết hoài nghi tất cả

Ông không có ý khuyến khích con gái mình trở thành người hay đa nghi. Ông muốn con gái biết hoài nghi một cách tích cực. Karl Marx đang gián tiếp nói về Critical thingking (suy nghĩ biện chứng) trong quá trình tiếp nhận tri thức. Suy nghĩ hay tư duy biện chứng giúp chúng ta có một thái độ đúng mực và khách quan khi discuss (tranh luận), argue (tranh cãi) hay thậm chí judge (phán xét) một ai đó, hiện tượng nào đó hay quan điểm nào đó.

“Kinh doanh không phải là chiều theo ý khách hàng” – Steve Jobs

Nói vậy nhưng không phải vậy. Ẩn ý của Jobs là sản phẩm sáng tạo không phải chạy theo khách hàng mà là định hướng dẫn dắt thị hiếu của khách hàng. Các thương hiệu khác có nên bắt chước Apple: không cần nghiên cứu thị trường, không cần phân tích insights khách hàng, cứ đóng cửa và làm ra sản phẩm đột phá và sẽ thành công? Tốt thôi. Nhưng bạn có khả năng nắm được và có khả năng dẫn dắt thị hiếu của khách hàng như Jobs?

Suy nghĩ biện chứng đã được đề cập đến trong phương pháp luận của các nhà tư tưởng thời Hy Lạp cổ như Plato hay Socratet. Nghĩa critical (phê bình – expressing adverse comments or judgements) không phải là thái độ nghi ngờ hay chỉ trích mà là cách tiếp cận biện luận đa chiều để tìm ra câu trả lời khách quan nhất cho một sự vật hiện tương hay một quan điểm nào đó. Nghe theo vô điều kiện, thần thánh hoá một con người hay một quan điểm. Ngược lại, định kiến và bảo thủ vì cái tôi quá lớn. Cả hai đều là kẻ thù của suy nghĩ biện chứng.

Đối với một ngành đòi hỏi nhiều sáng tạo và đa chiều như marketing, marketer cần phải biết hoài nghi tất cả.

Tất nhiên hoài nghi tích cực cần dựa trên một nền tảng hiểu biết & trải nghiệm nhất định. Hoài nghi không phải là đa nghi. Hoài nghi không có nghĩa soi mói. Hoài nghi tích cực là sự tôn trọng.

Tác giả:

Ông Nguyễn Đức Sơn Sáng lập & Giám đốc chiến lược Interloka – Agency tư vấn chiến lược thương hiệu Huấn luyện viên khóa Xây dựng & Quản trị thương hiệu dành cho lãnh đạo và khóa Copywriting to Win Customers.